مردم چیا سلکار بیت؟ کُشندہ بیت، دومی ءَ کُشیت ءُ وت ءَ گپچلانی دیمپان کَنت؟ ڈُنگی، دُزی ، شپکی ءُ نشہ کَنگ ، اے انچیں نادراھیاں کہ انسان ایشانی آماچ بیت، اے ردا بازیں زانتکار ءُ تب زانشاں جیڑ اِتگ ءُ وتی وتی لیکہ ءُ ھیال دیم ءَ آؤرتگ اَنت کہ ایشانی تھا سگمنڈ فرائیڈ ، کولن ولسن ، ایرک فرام ءُ دگہ بازیں زانوگر ھوار اَنت۔
لھتے قتل ءُ دُزی ءُ چاگردی سلکاری ءُ بیرانکاریاں گوں انسانی چاگرد ءَ ھمگرنچ کَنت۔ بزاں زھگ ھما چاگرد ءَ کہ ردوم زوریت، ھما چاگرد ءَ چہ اثر قبول کنت ءُ وتی تب ءَ ھما چاگرد ءِ مطابق ءَ رَجان کَنت۔ اے لیکہ یک صورتی گوں نفسیاتی عمل ءَ گوں ھمگرنچ اِنت۔ بزاں درکسانی ءَ چاگرد ءِ ھما گپچل، سکی ءُ سوری ءُ یا مات ءُ پتانی یا چاگرد ءِ نیمگ ءَ ھما ذھنی ٹارچر کہ زھگ ءَ رَسنت، آ زھگ ءِ دل ءُ ماژگانی تھا تاں پورھیں زند ءَ نقش بنت ءُ آئی ءَ سلیں راھی ءَ پِریننت۔
نامداریں تب زانت سگمنڈ فرائیڈ ءِ ردا انسان درکسانی ءَ کہ ھما ذھنی گپچل ءُ سکی ءُ سوریاں گوں دُچار بیت تہ ھمے ذھنی گپچل انسان ءِ لاشعور ءِ تھا نقش کِلنت ءُ تاں زند ءَ ھمے گپچل ءُ ذھنی جنجال بنی آدم ءِ ھمراہ اَنت ، وھد وھد ءِ سرا آ انسان ءِ تب ءِ تھا ”تشدد“ ءُ جارحیت ءِ شکل ءَ سر کشان کن اَنت۔
نوکیں دور ءِ سائنس ھم فرائیڈ ءِ اے لیکہ ءِ منوگر اِنت کہ درکسانی ءِ ذھنی ٹارچر ءُ لَٹ ءُ کُٹ تاں سرجمیں زند ءَ زھگ ءِ ذھن ءَ نقش بنت ءُ آئی ءَ سلکاریانی نیمگ ءَ بَرنت ءُ تباہ کن اَنت۔
کولن ولسن ءِ گُشگ ءِ ردا چاگردی سلکاری انسان ءِ سرجم نہ بیوکیں واھگانی پُژگرد ءَ ردوم زورنت۔ ولسن ءِ لیکہ اِنت کہ انسان واجھی ءِ واھگ دار اِنت۔ اے ”ترم خانے“ ءِ واھگ گوں انسان ءِ ابرم ءَ ھمگرنچ اِنت۔ انسان مدام چہ دومی ءَ دیم ءَ روگ ءِ جھد ءَ کَنت۔ بازی ءَ کَٹگ ءِ جھد ءَ کَنت۔ انسان سوب مند بیئگ لوٹیت۔ نام کَشگ لوٹیت۔ چاگردی اڑاند یا ابرمی نزوری انسان ءِ اے واھگانی دیم ءَ اڑاند جوڑ بہ بنت تہ انسان ری ایکشن ءَ رؤت۔ نودربر اسکول ءِ وانگ ءِ وھد ءَ ھمے واھگ ءَ داریت کہ من سوبمندیں انجنئیرے بہ باں یا ڈاکٹرے بہ باں، یا موسیقی ءُ فنکاری ءِ سنچ ءُ کمال آئی ءِ تھا بہ بیت، آ ھمے واھگ ءَ بہ داریت۔ آ مزنیں انسانے جوڑ بیئگ ءِ واھگ دار بہ بیت۔ بلے بازیں جاورانی سوب ءَ آئی ءِ واھگ سرجم نہ بنت۔ ھما انسان کہ قابل ءُ باصلاحیت بہ بیت، آ بے صبر بیت ، دیم ءَ رؤگ ءِ جھد ءَ کنت، نام کَشگ ءِ جھد ءَ کَنت، تہ بازیں جنجال کہ آئی ءِ دیم ءَ اڑاند جوڑ بہ بنت ، تہ آ وتی ناکامی ءِ سرا گریوگ ءَ لگیت، آئی ءَ وتی سرا رحم کئیت۔ جیڑیت کہ چاگرد منی دُژمن اِنت۔ منی واھگانی دیم ءَ اڑاند اِنت۔ ھمے گپچلاں کہ آئی ءَ وتی جند ءِ دُژمن جوڑ کن اَنت۔ پرآئی ءَ آئی ءِ زند ھچ وڑیں بستارے نہ داریت، زندگی پوچ اِنت۔ ھمے ذات ءِ دُژمنی آئی ءَ چاگرد دُژمن جوڑ کَنت۔ انسان دُژمن جوڑ کَنت۔ اے ھما مرحلہ اِنت کہ انسان وتی زند ءِ ببا دیگ ءُ دومی ءِ کُشگ ءِ ھاترا ھچ چک ءُ پد نہ بیت۔ وتی واھگان ءَ ”شارٹ کَٹ“ رھبندے دات۔ ولسن ءِ ردا
”چوشیں مردمانی مستریں جنجال ھمیش اِنت کہ آ ھمے سرپد بنت کہ چاگرد ءَ مئے گُما انساف نہ کُتگ۔ بے انصافیانی ھلاپ ءَ ”نارمل“ انسان ءِ ”رد عمل“ وتی جند ءِ سرا ”رحم آیگ“ اِنت۔ ھمے بے انصافی ءُ ”خود رحمی“ آیان ءَ کم مارشتی ءِ شکار کنت۔ چوشیں مردم وتی جند ءِ مستریں دُژمن جوڑ بنت۔ جیڑگ ءَ آھانی تب ءِ تھا زوت دلرنجی ودی بیت ءُ آ ”جارحیت پسند“ بنت۔ چر ایشی ءَ مردم چرآھاں چہ وت ءَ گِستا دارَنت۔
قابلیں ناکامیں انسان چہ دومیاں گیشتر بے صبر بنت، چیاکہ آھانی تھا گیشتر قوت ءُ تونائی بیت۔ بے صبری ءِ سوب اِنت کہ آ ”شارٹ کَٹ“ رھبندی ءِ درگیجگ ءِ جھد ءَ کن اَنت۔ ( ءُ شارٹ کَٹ رھبندے گچین کن اِنت ءُ قاتل ءُ غنڈہ جوڑ بنت، نو ھمے سوب اِنت کہ انسانی چاگرد ءَ گیشتر بودناکیں زھگ قاتل، دُز ءُ ڈنگ ، نشہی ءُ منشیات فروش جوڑ بنت، نابود ناں)‘‘۔۔۔۔۔۔۔۔
بازیں کَس چاگردی سلکاری ءُ کُشت ءُ کوش ءِ سوب ءَ بے تعلیمی گُشنت۔ بے تعلیمی ءَ چہ جاھلی ردوم گیپت ءُ انسان قاتل ءُ دُز جوڑ بیت۔ بلے اے گپ ءَ ھچ وڑیں راستی نیست، ولسن گُشیت کہ بے تعلیمی انسان ءِ قاتل ءُ دُز جوڑ بیئگ ءِ سوب بیت نہ کَنت، بلکیں تعلیم وانگ ءُ دیم ءَ رؤگ ءِ واھگاں چہ بے سوبے انسان ءَ قاتل جوڑ کَنت۔ باز جاہ ءَ تعلیم مردم ءَ زانت ءُ سرپدی دات بلے انسان ءِ داشتگیں واھگاں پیلہ کُت نہ کَنت۔ ولسن ھمے حوالہ ءَ دَنت کہ اسکول ءِ پنچ صد زھگانی تھا بیست ءُ پنچ اگاں ٹاپ لیول ءَ آیگ ءِ جھد ءَ بہ کناں، لھتے سوبمند بیت، بلے ھما بودناکیں زھگ کہ وتی داشتگیں واھگان ءَ بے سوب بہ بیت تہ شارٹ کَٹ رھبند ءَ گچین کَنت۔ ویلسن ءِ اے لیکہ ءَ اگاں من بلوچ چاگرد ءَ گوں ھمگرنچ بہ کناں ءُ بہ چاراں تہ بازیں مثال ھست اَنت کہ ولسن ءِ لیکہ ءَ راست ثابت کن اَنت۔ مئے اسکول ءَ ایف۔ایس۔سی یے کلاساں دو انچیں سنگت بوتگ اَنت کہ من آھانی نام ءَ زاھر نہ کناں، آ وانگ ءَ باز بودناک ءُ زبر بوتگ اَنت، ایف،ایس ،سی ءِ چکاس ءَ گوں جوانیں نمبراں سوب مند بیتگ اَنت۔ بلے رندا قاتل جوڑ بیتاں، یکے کُشگ بوت ءُ دومی ھست اِنت۔ دومی من ھمے گپ ھم نوٹ کُتگ کہ مئے سماج ءِ تھا ھما سنگت کہ وانگ ءُ زانگ ءَ گیشتر ذھین بوتگ، آ نشہ ءُ دگہ چاگردی گندگیانی آماچ بوتگ۔
ولسن یک راستیں مثالے ءَ ھمے گپ ءِ گواچن ءَ منارینیت کہ امریکا ءِ نامیئں قاتل ”پینزم“ کہ سی زھگ ءُ مردمانی قتلے کُتگ، لھتے کتابانی مصنف اِنت۔ پینزم ءِ یک کتابے کہ آئی ءَ کرائم ءِ سرھال ءَ نبشتہ کُتگ دُنیا ءِ مشھوریں کتاباں گوں ھساب بیت۔ پمیشا ویلسن ءِ ءِ اے لیکہ راست اِنت کہ ” قتل ءُ دُزی ءُ ڈُنگی ءُ دگہ بازیں سلکاری انسانی ناسرجم بوتگیں واھگانی پژگرد ءَ ودی بنت“۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
نو گپ ایش اِنت کہ اے نادراھی ءِ گر ءُ دار ءِ ھاترا چی کَنگ بہ بیت۔ قاتل ءِ شر کنگ ءُ چاگردی درچ ءَ آرگ ءَ کجام دوا کارمرز کنگ بہ بیت۔ اے ردا اگاں ما بچاریں نفسیاتی ءُ چاگردی سائنس ھما علم اِنت کہ اے راستی ءَ ڈس ایت کہ انسان ءِ قاتل ءُ دُز بیئگ ءِ سوب چی اِنت۔ انسان چیا چاگردی سلکاریانی آماچ بیت۔ بلے سائنس اے گپ ءَ نہ جَنت کہ چاگردی ءِ اجتماعی سلکاریانی گر ءُ دار ءِ ھاترا کجام رھبند کارمرز کنگ بہ بیت کہ چاگرد چرے بیمناکیں نادراھی ءَ بہ رَکیت۔
اے ردا بازیں جیڑگ ءَ پد ، من بِذات خود یک آسرے ءَ سر بوتگ اَنت کہ قتل، دُزی ءُ دگہ بازیں چاگردی سلکاریانی گر ءُ دار ءِ ھاترا ھما علم کہ سوب مند بیت کَنت آ ”مذھب“ اِنت۔ مذھب ءِ ”حیات بعد الموت“ ءِ تصور، جنت ءُ جہنم ءِ تصور، انسان ءِ ھمک کردانی سرا جُست ءُ پُرس ءُ جزا ءُ سزا ءِ تصور، چاگردی سلکاریانی دارگ ءِ ھاترا انسان ءِ رھدربری ءَ کُت کن اَنت۔ واجھی ءِ شوق ، ترم خانے ءِ واھگ دارگ، وتی ”من“ ءِ برجم دارگ ءَ دومیانی سرا زلم ءُ زوارکی ءُ قتل کنگ، اے ھمے شارٹ کٹیں رھبند اَنت کہ انسان ءِ گچین کَنت۔ بنکی چیز ھمے ”من“ اِنت کہ انسان ”ترم خانے“ ءِ شوق ءَ داریت ءُ ناسرجمیں واھگانی آسرا چاگردی سلکاریانی آماچ بیت۔ یکیں علم مذھب اِنت کہ انسان ءَ وتی ذات ءِ تھا سَرُک کنگ ءُ ھمے ”من“ ءِ ھتم کنگ ءِ سکین ءَ دَنت۔ من گُشاں مذھب اے ردا جوانتریں وسیلت اِنت کہ انسانی چاگرد ءَ چہ سلکاریاں رکینیت۔۔۔۔۔
