Facebook
RSS

ماتی زبان ءِ ارزشت۔۔۔

-
شپچراگ


راجانی بنکی پجار ماتی زبان اِنت۔ راج پمیشا یک راجی منگ بیت کہ آئی ءَ یک زبانی است۔ راجی یے بستار ءَ است بیئگ ءِ مستریں نشانی زبان اِنت۔ راج پمیشا یک راجی زانگ بیت کہ آ یک زبانے ءَ گپ جنت۔ راج ءِ زھگاں پہ علمی ءُ راجی سنچ ءُ شعور ءِ ودینگ ءَ اینکہ ماتی زبان ءِ لبز اثرمند بیت کن اَنت ، دومی دری زبان ءِ بیت نہ کن اَنت۔ کواسے گُشیت ” پہ راج زھگاں راجی شعور ءُ زانت ءِ ودینگ ءَ ماتی زبان ءِ وانینگ ھژدری اِنت۔ اگاں بنیاد ءَ زھگ ءَ ماتی زبان ءَ وانینگ مہ بیت تہ آ راج دیم ءَ بازیں ذھنی جنجالانی آماچ بیت ءُ علمی تکاں دیمروئی کُت نہ کنت (انگلش ءُ اردو دربرگ ءَ من علمی دیمروئی نہ گُشاں)۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
ماتی زبان ءِ ھر لبز ، گالبند ءُ چھر ءِ پژدر ءَ یک گیرمانیں راجدپترے بیت کہ ھمے راجدپتر ھما راج ءِ گوست ءُ باندات ءِ یاداں گوں بندوک اِنت۔ ھمے لبزاں ، ھمے گالبند ءُ شبیناں کہ نفسیاتی حوالہ ءَ ھم ھما راج ءِ زھگاں اثر مند کُت کن اَنت۔ چوشکہ

ننداں ءُ   سوھان   کناں   تیراں
گوں جگردی آپ داتگیں سِنگاں
کس گبرے  پہ  گاری ءَ   نئیلیت
من   وتی آریپیں   پت ءِ   بیراں
چون کلاں  گوں دُژمنیں  مرداں
(بالاچ گورگیج)
یا
من     ھما    انجیراں      پتن      تاکیں

بُرز  ماں   کوھے   سرشماں    رُستگ
شاھے    تالان  اَنت   جیھن    ءُ   گٹاں
”دکن” ءِ گوات  کہ ماں  گورے  کشّیت
یک  کش ءَ  درچکانی   سر  ءَ  چنڈیت
(بلے)سر منی ھچ گوات ءَ نہ چنڈینتگ
بُن   منی  ھچ  ھار   ءَ     نہ    ملّینتگ
جیگ   منی  ناز   ءُ    تُھمتے   بستگ
گوری  گِندیت  کہ    عومری     بوجیت

(مھناز)
یا
کئے منی گھگیریں سرا گُڈ ایت
(بیبگر باھڑ) 

گوں ”جگردی آپ داتگیں” سنگانی سیادی، پتن تاکیں انجیری ابدمانی یے چھر ءُ شبین ءُ بیبگری گھگیری یے ھمے راجی سنچ اِنت کہ بلوچ ءِ گوست ءُ باندات ءِ گیرمانیں زند ءِ ھمراہ اِنت۔ بلوچ ءَ وشیں بانداتے ءِ سوغاتاں شکسائیت ءُ او بلوچ ءَ گوں وتی گُلزمین ءِ مھر ءَ بندوک کنت۔
پہ راج زھگانی سیاسی ءُ چاگردی دیمروئی ءَ ھمیش اِنت ماتی زبان ءِ ارزشت ،،، سیاسی ءُ چاگردی تکاں راجی سنچ ءِ دیمروئی ءِ ھاترا اینکہ ماتی زبان سوت مند بیت کنت دگہ زبانانی کار نہ اِنت۔ چیاکہ دری زبانانی ھمے لبز ءُ گالبندانی تاریخی پژدر گوں دومی راج زھگانی نفسیات ءَ ھور بیت نہ کنت۔ ناکہ آ لبز راج زھگانی ذھن ءِ سرا اثر دور دات کنت۔ چیاکہ ھر لبز ءُ گالبند  تاریخی حوالہ ءَ لھتے کارکردانی پشگرد ءَ وجود ءَ کئیت۔ ھمے کرداراں کہ راج زھگ ءِ نفسیات ءِ بھر اَنت۔ گوں ھمائی ءِ گوست ءَ سیادی دارنت۔ ھمے کردارانی پژدر ءَ جوڑ بیتگیں لبز ءُ گالبند چو تریاک ءَ راج زھگ ءِ ارواہ ءُ جان ءِ رگ ءُ بندانی تھا وتی اثر ءَ دؤر دینت، پمیشا راج زھگ چہ ھمیشاں اثر زرت کنت ءُ ھمیشانی کمک ءَ وتی تاریخ ءَ ٹھین ایت۔۔۔۔۔۔۔

پمیشا پہ ایردستیں راجانی گار ءُ بیگواہ کنگ ءَ زوراک ءِ مستریں ارش ماتی زبان ءِ سرا بیت۔ چیاکہ راج پہ کُشگ ءَ گار ءُ بیگواہ نہ بنت،اگاں راج پہ کُشگ ءَ گار ءُ بیگواہ بیتیں گُڑا بقولِ فردوسی نوشیروان عادل ءِ اے لیکہ ءَ سوب مندی رستگ اَت، آئی ءَ بلوچ ءِ ھمینکہ کُشت ءُ کوش کُتگ کہ آئی ءِ جند ھمے وش گمانی ءِ آماچ بیتگ کہ نو بلوچ ءِ یک کسے ھم پش نہ کپتگ۔ فردسی آئی ءِ ھمے وش گمانی ءَ بیان کنت ءُ گُشیت کہ


”زن و پیر مرد و کودک نماند”

اگاں راج ءَ گار ءُ بیگواہ کنگ لوٹ ئے تہ آئی ءَ چہ وتی گوست ءَ سِند، راج چہ وتی گوست ءَ چون سدیت؟ اے چوشکہ آئی ءِ ماتی زبان ءِ سرا ارش بہ کن، ماتی زبان ءِ دیمروئی ءِ ھر تکاں بند بہ کن۔

پہ بلوچ راج ءِ گار ءُ بیگواہ کنگ ءَ ھر دؤر ءُ ھر زمانگ ءَ عھد ءِ زوراکاں پندل سازتگ۔ بلوچ راج ءِ ورناہ پہ وتی ماتیں گُلزمین ءُ ماتی زبان ءِ پھازگ ءَ ھر دؤر ءَ ھمے قبضہ گیرانی دیمگیری کُتگ ءُ وتی گھگیریں سر ندر کُتگ اَنت۔ اے ایردستی انوگیں شست ءُ پنچ سال ءِ پنجابی یے تھنا نہ اِنت۔ بلوچ یک انچیں پُرگنج ءُ مال ءُ مڈی ءَ چہ چکاریں گلزمینے ءِ خُدا بند اِنت کہ ھر عھد ءَ ھر زوراک ءَ ھمے زمین وتی چمانی چیر ءَ کُتگ۔ آ بلوچ ءِ گار ءُ بیگواہ کنگ ءُ اے گلزمین ءَ وتی دست ءَ آرگ ءِ سراپا بیتگ اَنت۔ عرب بہ بنت یا فارسی یا دگہ دیر ءُ دراج ءِ زوراک۔۔۔۔ بلے بلوچ راج یک انچیں شاھگانیں زبان ، تہذیب ءُ تاریخی یے خدا بند اِنت کہ ھچ زوراک ءَ بلوچ ءِ پجار ءُ نشان گار ءُ بیگواہ کُت نہ کتگ اَنت۔ آھاں بلوچستان ءِ سرا قبضہ کُتگ ءُ بلے ابئید ءِ بلوچ ءِ گار ءُ بیگواہ کنگ ءَ بلکیں بلوچ ءِ ھمے عظیمیں تہذیب ءِ تھا گار ءُ بیگواہ بیتگ اَنت۔ بلے بلوچ تاں ھزاراں سالاں ھمے گلزمین ءِ سرا نشتگ، آئی ءِ پجار تہ انگت ھما اِنت پیش ءَ بیتگ۔ آئی ءَ وتی ماتی زبان برجاہ داشتگ۔ نو پنجابی ھم اے وش گُمانی ءَ مہ بیت کہ من اے راج ءَ گار ءُ بیگواہ کناں، او ناکہ مئے بلوچیں برات اے ترس ءِ آماچ بہ بنت کہ پنجابی مئے راجی پجار ءَ گار ءُ بیگواہ کنت۔ او ناکہ مئے تاریخی بستار گوں کینیڈا ءِ ”فرنچ اسپیکنگ” ءُ آئرش مھلوک ءَ گوں ھمدپ بیت کنت۔ بلوچ یک انچیں پجار ءُ زبانے ءِ وارث اِنت کہ بلوچ ءِ گار ءُ بیگواہ کنگ پد نبودیں ھیالے۔۔۔۔۔۔۔۔

بلے مرچیگیں زوراک ءِ ارش کمے ترند تر اِنت۔ ایشی ءَ مستریں ارش مئے زبان ءِ سرا کُتگ۔ زوراک ءَ مئے ماتی زبان ءِ ایردست کنگ ءَ وڑ وڑیں پندل سازتگ۔ دگہ دری زبانے مئے سرا پہ زور مُشگ بیتگ۔ اے یک انچیں زبانے کہ مئے تب ءَ گوں ھچ سیادی نہ داریت۔ دُژمن ءَ مئے چاگرد ءَ یک انچیں تبے ردوم داتگ کہ مئے ھما ورناہ کہ وت ءَ راجدوست گُشنت ، آ ھم ماتی زبان ءِ سرا اینکہ دلگوش دیگ ءَ نہ اَنت۔ دانکہ واجہ ناگمان گُشیت ” آ کس کہ زبان دوست مہ بیت راج دوست بیت نہ کنت” ھما پمفلٹ ءُ سیاھگ کہ راجدوستیں گلانی نیمگ ءَ شنگ کنت بنت، دژمن ءِ زبان ءَ نبشتہ کنگ بنت۔ سائٹ ءُ چاگردی کُڈکاں گیش ءَ چہ گیش دُژمن ءِ زبان ءَ نبشتہ کنگ بیت۔ پمیشا چوشیں سیاھگ راج زھگانی ذھن ءِ سرا اثر دؤر دات نہ کن اَنت۔ نواب اکبر خان ءَ لوٹ اِت کہ من ھمے اردو ءِ تب ءَ ھتم بہ کناں ءُ ماں بلوچستان ءَ بلوچ زھگاں بلوچی وانینگ بہ بیت۔ آئی ءَ اے کار کُت ھم ، بلے دُژمن ءَ تور اِت۔ دُژمن ءَ لھتے وتگڑیں راجدوستانی کمک ءَ نواب صاحب ءِ اے واھگ گُٹگیر کُت۔ ھمے وتگڑیں سیاسی ”للی پوتین” اں ھمے گپ دیم ءَ آؤرت کہ نواب ءِ شون داتگیں رھبند ءِ کتاب بگٹی ءُ مری گالوار ءَ نبشتہ بیتگ اَنت، پمیشا اے راج دُژمناں اردو دوست بوت، بلے بگٹی ءُ مری گالوار دوست نہ بوت۔ بلے دژمن ءُ آئی ءِ کاسگ چٹاں کہ یک گپے زانگ لوٹیت کہ بلوچ ھما زبان ءِ خدابند اِنت کہ اے زبان ھچ زوراک ءَ گار ءُ بیگواہ نہ کُتگ۔ پنجاب ھم بے سوب بیت۔۔۔۔۔


گُڈا من امریکی سنیٹر واجہ ”ڈینا روھراباکر” سلام دیاں کہ آئی ءَ بلوچ ماتی زبان ءِ ارزشت مارتگ ءُ آئی ءَ ھمے گپ ءِ نشوندھی کُتگ کہ پہ راج زھگانی سیاسی ءُ چاگردی سنچ ءِ دیمروئی ءَ ماتی زبان ءِ مزنیں بستارے۔ آئی ءَ گُشتگ پہ بلوچ ءَ بائد بلوچی زبان ءَ ھال شنگ کنگ بہ بیت۔ واجہ ڈینا روھراناکر ھم بائدیں بلوچی زبان ءِ دیمروئی ءِ ھاترا کار کنوکانی سرپ ءَ جاگہ دیگ بیت۔
 

چمشانک بہ دئے