چاگردی رھوتی ءُ اھوالکاری ءِ مستریں دراب ’’فیس بُک‘‘ ءَ مروچاں یک باوستے چِست انت کہ بلوچ راجی گَل وتی مراگشی جارینکاں بلوچی ءُ براھوی زبان ءِ بدل ءَ ماں اردو زبان ءَ کہ پاکستان ءِ راجی زبان انت پرچیا شِنگ کن انت۔ماں اے باوستاں اے گپ دیم ءَ اتکگ کہ اے کِرد کہ مئے راجدوستیں گَل کنگ ءَ انت یک شرّیں کِردے نہ انت کہ چریشی یکے وَ بلوچی ءُ براھوی زبانانی بستار ءُ اہمیت کم بیت دومی نیمگ ءَ چرے کِرد ءَ بلوچی ءُ براھوی زبانانی ردوم ءِ دیم ءَ ھم اوشت آرگ بیت کہ اے کِرد بلوچی ءُ براھوی زبانانی ھک جنی ءَ رِد ءَ کیت یاکہ ھک جنی زانگ بیت۔ماں ’’ فیس بُک ‘‘ ءَ پرے گپ ءَ ارمان ءُ دلپدری درشان کنگ بوتگ کہ آ دگہ راجدوستیں سیاسی گلاں وَ بِل بلکیں ھما گَل کہ آوت ءَ بلوچ راج ءِ آجوئی ءِ اگدہ زیر گْوش انت ء ُ آ پاکستان ءِ ریاست ،پاکستان ءِ پارلیمنٹ ، پاکستان ءِ لشکر ءُ نیم لشکری ادارھاں ، پاکستان ءِ کانود ءُ آئین ،پاکستان ءِ آمیدگِس ءُ عدلیہ ءَ پہک نہ منّ انت بلئے پاکستان ءِ راجی زبان ءِ نہ ایوک ءَ منّوک انت بلکیں آئی وتی مراگشی جارینکاں کارمرد کن انت کہ چریشی اے زبان ءِ ماں بلوچ مھلونک ءِ تہ ءَ بستار ھم دیم ءَ پیداک انت ءُ اے زبان ردوم ھم زیران انت۔من کدی کہ کراچی ءَ شتگ آں گڑاں ’’ نئی آبادی‘‘ نامیں شھ میتگے ءَ وتی آزیزے ءِ لوگ ءَ داشتگ۔ اداں یک ’’مزن مسیت‘‘ یے ءِ پیش امام پٹانے بلئے اے مزن مسیت ءِ چاریں پہناتاں بلوچ ،سندی،پنجابی ءُ دگہ راج ھمنکریں اشمارے ءَ نشتگ انت کہ پٹاں راج ءِ آبادی ایشانی چارک ءَ ھم کمتر بنت۔بلئے وھدے آدینگ ءِ روچ کئیت ءُ اے پیش امام واز ءَ لگ ایت تہ آ ماں پشتو زبان ءَ واز کنت بازیں مردمے ءَ واجہ پیش امام ءِ پرے کِرد ءَ تہروز ھم کتگ ۔واجہ پیش امام ءِ گْوشگ ھمیش انت کہ پٹان راج ناوانندگ انت آرا چہ ایندگہ راجاں گیش سرپدی درکار انت پریشکا آ پشتو زبان ءَ واز کنت دانکہ پٹان گیش ءَ گیش سرپدی بہ زےِر انت ءُ ھدا ءِ راہ ءَ بیا انت۔ھنچوش کہ اے گپ راست نہ انت بلکیں راستے گپ ایش انت کہ واجہ پیش امام ءَ گوں وتی راجی زبان ءَ یک مھر ءُ دوستیے ھست انت آ گوں وتی زبان ءَ یک ھُب ءُ واھگے دار ایت۔ھمے وڑا ماں بلوچستان ءَ من بازیں ’’مزن مسیت‘‘ زان آں کہ آوانی چَپ ءُ چاگِرد ءَ سد در سد بلوچ نندوک انت۔آوانی پیش امام ھم زانتکاریں ءُ سرپدی ئیں بلوچ انت بلئے من دیستگ کہ آدینگ ءِ روچ ءَ وھدے اول سر ءَ آ وتی واز ءَ بِنا کن انت تہ بلوچی زبان ءَ کن انت بلئے انچوش کہ چار درامدیں مردم مسیت ءَ پُترت آواجہ وتی بلوچی زبان ءَ یل کنت ءُ اردو ءَ واز ءَ بِنا کنت۔چریشی یکے وَ مزن مسیت ءِ چاریں پہناتاں نشتگیں مردم ھاس جنیادم یا کہ ھما مردم کہ چہ یک مجبوری ءِ سبب ءَ مسیت ءَ اتک نہ کن انت ءُ آواں وتی گوشان ءَ گوں واجہ ءِ واز ءَ سک داتگ انت باریں واجہ چے گْوش ایت ، بلئے اردو ءِ نزانگ ءِ سبب ءَ چہ واجہ ءِ وازاں زبہر بنت ءُ دومی نیمگ ءَ ھمے درامدیں مردم کہ چہ واجہ ءِ جند ءَ اردو ءَ بلد تر بنت نماز ءَ پد داں کہ وتی وتی لوگاں بہ رس انت تمامیں راہ ءَ واجہ پیش امام ءِ’’ رنگین اردو‘‘ ءِ سر ءَ ملنڈ مسکرہ کناں کن انت کہ کدی ھُدا ءَ ’’مذکر‘‘ ءُ کدی ’’مونث‘‘ کرتگ یے ۔
ھمے وڑا مئے راجدوستیں گلانی ماں اردوءَ جارینکاں شرّی ءَ بگند ایں تہ مردم ءَ ھم کندگ کیت، کدی ’’صدر‘‘ ءُ ’’چئرمین‘‘ مذکر انت کدی مونث۔بلئے چریشی مستریں گپ ایش انت کہ اے گپ ءَ کئے باور کنت کہ یک مردمے ، یک ٹولیے یا یک گلَ ءُ پارٹی ے اے داوا ءَ بکنت کہ آ سکیں راجدوستے بلئے گوں راج ءِ زمین ءَ ، زبان ءَ ، دود ربیدگاں آرا ھچ کار مہ بیت ،چہ بلوچستان ءَ پاکستان ءَ یا چہ بلوچی ءَ اردو ءَ گیش بستار ءُ اہمیت بہ دنت یا چہ بلوچی دود ءُ ربیدگاں ماں ٹی وی یا فلماں دیتگیں دود ربیدگاں گیش بستار بہ دنت۔پرے ھاتر ءَ بلوچی ءَ گْوش انت کہ چمّ کہ دوست انت متاچ ھم دوست انت۔ھاں کوٗریں چمّ ءِ متاچاں پِچّ پِر بیت بلئے پچیں چمّ ءِ متاچاں پِچ پِر نہ بیت،بوت کنت اے وڑیں داوا کنوکیں مردم ،ٹولی یا گَل ءُ پارٹی چو کوریں چمّ ءَ انت کہ پچِّاں پُر انت۔ چوش ھم بوت کنت کہ مئے راجدوستیں گلاں ءَ لھتے گپّ ءِ سما نیست انت۔یکے ایش کہ (بلوچ مسئلہ ءِ درگت ءَ) چہ اردو زبان ءِ پڑ ءَ بلوچی زبان ءِ پڑ مستر ءُ شاھگاں تر انتءُ چہ اردو ءِ وانوکاں بلوچی زبان ءِ وانوک سک بازگیشتر انت۔ایشی درور ءَ ما چوش دئے ایں کہ اگاں مئے گَل یا پارٹی وتی یک مراگشے ءَ ماں اردو زبان ءَ شنگ کن انت ، تہ آئی ماں ایران ءَ بیست ءُ پنچ لک بلوچ آبادی ءِ تہ ءَ چہ یکے ھما کہ یا پہ تبلیگ ءَ رائیونڈ ءَ یا پہ علاج ءَ کراچی ءَ شتگ دگہ کس اردو ءَ نزانت،بلٗے شگر انت داں روچ مروچی بلوچی ءَ تمامیں بلوچ زان انت ءُ وان انت ءُ سرپد ھم بنت۔ ایشی مانا اے بوت کہ تو بیست ءُ پنچ لک بلوچ چہ وتی پارٹی مراگشاں یا سماداری ءَ زبہر کنگ ءَ ئے ءُ دل ءَ وش ئے کہ من پارٹی ءِ مراگش کُلیں بلوچان ءَ سر کتگ۔ دومی گپ ایش انت کہ گوں بلوچ مسئلہ ءُ جیڑھاں در بلوچیں مھلونکات ءَ ھچ دلچسپی نیستءُ بلوچ مسئلہ ءَ وتی مسئلہ ھم نہ زان انت کہ تو آوانی سرپدی ءِ ھاتر ءَ وتی مراگشانی جارینکاں ماں اردو زبان ءَ شنگ بہ کن ئے۔اگاں مئے گَل وتی جارینکاں ماں اردو زبان ءَ بکن انت یا کہ ماں بلوچی ءُ براھوئی ءَ ،آوان ءَ وان انت بلوچ مھلونک دگہ کس نہ(چے یکے بے نہ انت)۔پریشکا اردو زبان ءِ کارمردی ءَ مارا ھچ پائیدگ نہ رس ایت۔
سیمی مئے راجدوستیں گلانی اے گپ ھم راست نہ انت کہ ما وتی مراگشانی جارینکاں پرے ھاتر ءَ اردو زبان ءَ کن ایں کہ مئے مھلونک ءِ مزنیں بہرے بلوچی نہ زانت براھوی کن انت۔یکے وَ چے یک جاگہے بے نہ انت توامیں بلوچ ھلکہاں ماں لوگاں بلوچی ءُ براھوی زبان کارمرد بیت ،اگاں یک لوگے ءَ دوئین زبان مہ بنت تہ شہر ءُ بازار ءَ الّم بنت۔دومی ماں اسکول،کالج ءُ یونیورسٹیاں وانگ ءِ وھداں ھوٗر ءُ ھواری سبب ءَ یکے دومی زبان ءَ سرپد بنت۔پدا ماں گل ءُ پارٹی ءُ تنظیمانی تہ ءَ ھمکاری کنگ ءَ ھم یکے ءَ دومی ءِ زبان ءَ ھیلکاری رس اتگ۔ سیمی اردو ھم ھما لیکوڑ ءُ رسم الخط ءَ نبشتگ انت کہ بلوچی انت۔اے گْوشت نہ بیت کہ بلوچاں ماں وانگجاھاں اردو ونتگ کہ عربی رسم الخط ءَ انت بلئے بلوچی ماں رومن ءَ انت پریشکا بلوچ بلوچی ءَ ونت نہ کن انت اردو ءَ شرتر وان انت۔ چرے درستاں مستریں گپ ایش انت کہ ما وت دست وت وتی سرپانی تہ ءَ اردو ءَ چو شیتان ئیگ ءَ جاگہ دےئگ ءَ ایں ءُ دژمن ءَ اے موہ دےئگ ءَ ایں کہ آ مارا بہر ءُ بانک بکنت۔ تنا ھدّ ءَ من سرپد باں اے دگہ ھچ نہ انت بلکیں اے شست ءُ ھفت سالی گلامی ءَ مارا زھنی گلام ھم جوڑ کرتگ اے کار ءَ ما زھنی گلامی ءِ سبب ءَ کنگ ءَ ایںءُ منی ھیال ءَ زھنی گلامی راجی گلامی ءِ بدتریں ءُ گندہ تریں شکل انت۔داں کہ ما بلوچ مھلونک وت ءَ چرے زھنی گلامی ءَ در مہ کن ایں مئے اے داوا پہک دروگے بیت کہ ما وت ءَ چہ راجی گلامی ءَ در کت کن ایں۔ایشی سبب ایش انت کہ مئے ملک دگر ءِ دستاں انت گوں دگر ءَ جنگ لوٹ ایت، سلیہ ءُ ازباب لوٹ ایت دگہ بگر ءُ بدار لوٹ ایت بلئے مئے زھن مئے وتی دستان انت ،پریشی نہ مارا دگہ جنگے لوٹ ایت ،نہ دگہ سلیہ ءُ ازباب یا دگہ مزنیں بگر ءُ بدارے ءِ ھُج ءُ زلورت انت۔ما وتی جند ءِ دست ءِ تہ ءِ زھن ءَ چہ دگر ءِ گُلامی ءَ آزات کت نہ کن ایں گڑا ما دگہ چے زھم جت کن ایں۔ مروچی بلوچ راج چہ پاکستان ءَ آزات بیگ لوٹ ایت تہ ما گند ایں کہ پاکستان ءَ گوں بلوچ راج ءَ آدگہ توامیں رشتہ ءُ سیادی پروشتگ انت ابید چہ یک رشتہ ءُ سیادیے ءَ کہ آ رشتہ ءُ سیادی گلامی ئیگ انت کہ آ ایشی سندگ ھم نہ لوٹ ایت۔بلوچ جنیادم ، بلوچ مردینادم، بلوچ زھگ ،بلوچ پیریں بزرگ ہر کس کہ آئی دست ءَ کپ ایت آ گُنائی ھما کرد ءَ کنت کہ یک دژمنے گوںُ دومی دژمن ءَ کنت۔مروچی مئے اسکول ءُ وانگ جاہ ءُ ایندگہ کتاب وتی جاہ ءَ اللہ ءِ پاکیں کلام کہ بلوچ لوگے ءَ بہ بیت ھم پراواں ’’قابل احترام‘‘ نہ انت گڑا مارا چے ھوپ ءَ گپتگ کہ ما آئی راجی زبان وتی دل ءَ بستگ۔
منی گْوشگءِ مول ءُ مراد ایش انت کہ ما چہ مروچی ءَ وتی ھمک وڑیں مراگش ءُ جارینکاں ماں اردو ءِ بدل ءَ بلوچی زبان ءَ یا براھوی زبان ءَ چاپ ءُ شنِگ بکن ایں نتہ من ھمے سرپد باں کہ مئے اے جھدانی مُز ،سرکن پِرکن ھُپ کن ءُ ھِچ۔
